امروزه بیشتر مشاغل از طریق اینترنت و فضای مجازی قابل مشاهده هستند. در عین حال، کسب و کارهای آنلاین پررونق از هر نوع مستلزم تولید محتوای حرفه ای است. هنگام تولید محتوا، ساختار، موضوع و مخاطب باید هدفمند باشد و محتوا در قالب های مختلف تولید شود. تولید محتوا کار ساده ای نیست و بازنویسی می تواند تا حدودی از سختی آن بکاهد.
از زمان های قدیم تا به امروز، نویسندگی یکی از جالب ترین حرفه ها است. البته اکثر مردم نویسندگی را یک شغل نمی دانند و آن را به عنوان یک سرگرمی انجام می دهند. با این حال، اگر شما این راه را انتخاب کردید، خوشحالیم. زیرا از این پس با دنیای متفاوت و جالب تری روبرو خواهید شد. اما بعد از این مرحله اصطلاح «حروف خط فارسی» را خواهید شناخت.
روش ها و روش های مختلفی در نوشتن وجود دارد که هر کدام ویژگی های خاص خود را دارند. گروهی از نویسندگان از همه یا حداقل برخی از این روش ها استفاده می کنند. از سوی دیگر، نویسندگانی هستند که تنها یک روش را در دستور کار خود نگه می دارند. اکنون شما هستید که می توانید سبک و جزئیات سبک نوشتاری خود را انتخاب کنید.
یکی از این روش ها را باید بازنویسی دانست. با توجه به اهمیت این موضوع و تقاضای بالای کاربران، در این مقاله در مورد تمامی مسائل مربوط به موضوع بازنویسی صحبت خواهیم کرد.
مزایا و معایب، انواع، ویژگی ها و مراحل بازنویسی محتوا از جمله مواردی است که در این مقاله خواهید دید. پس توصیه می کنیم تا پایان با ما باشید. ابتدا بهتر است ببینیم تعریف رونویسی چیست.
محتوا نویسی یکی از مهم ترین موارد است و آشنایی با اصول و قواعد آن از ملزومات آن محسوب می شود. از طرفی نوشتن برای افراد مبتدی بسیار مناسب است و روش خوبی است. در ادامه این مقاله در مورد نوشتن و مراحل آن صحبت خواهیم کرد.
بازنویسی محتوا چیست؟
بازنویسی محتوا به معنای ارجاع به مقاله و تغییر چند کلمه نیست و باید منجر به ارائه مطالب جدید شود. هنگام انجام این کار، ابتدا ایده را از پیش نویس اول بگیرید و سپس به نوشتن آن اقدام کنید. بازنویسی محتوا به دلایل مختلفی انجام می شود و سودآور است.
این تاثیر زیادی در بهبود سئو، کمک به بهینه سازی موتور، تجربه کاربر و جستجو خواهد داشت. همه این موارد باعث بهبود رتبه سایت و کاهش نرخ پرش می شود. در این شرایط، کاربران به صفحات بیشتری از وب سایت شما مراجعه می کنند و مطالب را در صفحات خود بازنشر می کنند. بنابراین بازنویسی مطالب بسیار مفید خواهد بود.
تعریف انتساب متن فارسی
همانطور که ممکن است حدس بزنید بازنویسی به معنای بازنویسی یا تغییر یک متن است. به این کار بازنویسی، ترجمه یا ترجمه بین زبان ها می گویند. بنابراین شما موضوع محتوای خود را حفظ می کنید و فقط کلمات و جملات را تغییر می دهید.
برخلاف تصور عموم، بازنویسی بسیار جذاب است و اکنون افراد زیادی این کار را انجام می دهند. در ابتدا این اثر در ایران دیده نمی شد اما کم کم شاهد آثار جذاب و خواندنی در این زمینه بودیم. رونویسی ها باید واژگان خوب و درک خوبی از مترادف ها داشته باشند تا از آنها در متن خود استفاده کنند.
در گذشته ما تمرینات نوشتن و مقالات مشابهی را در وب سایت خود منتشر کرده ایم. توصیه می کنیم پس از مطالعه این مقاله به آنها سر بزنید. حال که با تعریف بازنویسی آشنا شدیم، بهتر است به سراغ انواع آن برویم و بحث خود را به طور رسمی آغاز کنیم.
الزامات و الزامات نوشتن
استفاده از بازنویسی محتوا با هدف آن تعیین می شود. به طور کلی این اثر دو هدف کلی را دنبال می کند و با این شرایط آن را بازنویسی می کنیم. عدم دانش و تجربه یکی از دلایل اصلی نیاز به بازنویسی محتوا است. همچنین تبدیل محتوای قدیمی به محتوای جدید یکی دیگر از شرایط و اهداف بازنویسی محتوا است.
بازنویسی برنامه
مهمترین کاربرد بازنویسی زمانی است که در حال ایجاد محتوا در یک منطقه خاص هستید. نویسندگان و تولیدکنندگان محتوا پروژه ها و سفارش های متفاوتی دارند و نیاز به داشتن دانش عمومی و آشنایی با زمینه های مختلف دارند. در برخی موارد، محتوا نویس اطلاعات دقیقی در پروژه ندارد و بازنویسی محتوا کاربرد قابل توجه آن را در این زمینه نشان می دهد.
یکی دیگر از کاربردهای این روش تبدیل و تبدیل محتوای قدیمی به محتوای جدید است. در برخی موارد، ممکن است بتوان محتوای قدیمی را در محتوای جدید گردآوری کرد. هنگامی که با مشکلات تولید ایده های محتوا مواجه می شوید، به روز رسانی محتوای قدیمی یک راه حل عملی در نظر گرفته می شود.
در برخی موارد بازدیدکنندگان جدید وب سایت مطالب قبلی را نخوانده اند و بازنویسی در این زمینه مزایای آن را نشان می دهد. بازنویسی مطالب قدیمی احیا شده و به بخش جدیدی از سایت اضافه می شود. در موارد دیگر می توان قالب محتوا را تغییر داد و از متن با کیفیت پادکست ساخت.
در بسیاری از موارد، محتوای قدیمی کهنه و بی فایده می شود. اخبار مرتبط با حوزه فناوری یکی از آنهاست و باید با توجه به پیشرفت آن دائما به روز شود. رفع اشکال و تغییر محتوای قدیمی منجر به ایجاد محتوای جدید می شود و با بازنویسی محتوا امکان پذیر است.
آریتمی (Arrhythmia) یک اختلال در قلب است که بر سرعت یا ریتم ضربان قلب تأثیر میگذارد. اصولا زمانی اتفاق میافتد که تکانههای الکتریکی که ضربان قلب را هدایت و تنظیم میکنند، به درستی عمل نکنند. این مسئله باعث ضربان خیلی سریع (تاکی کاردی)، خیلی کند (برادی کاردی)، خیلی زود (انقباض زودرس) و بیش از حد نامنظم (فیبریلاسیون) قلب میشود. این مطلب جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد، در صورت مشکل به دکتر قلب و عروق مراجعه کنید. تخمین زده شده است که 1.5 تا 5 درصد مردم جهان درگیر این اختلال هستند. اگرچه اغلب آریتمیها بیضرر هستند، اما برخی از آنها میتوانند نشاندهنده وجود یک مشکل قلبی و مشکلساز باشند. هنگامی که آریتمی قلبی در جریان خون اختلال ایجاد میکند، ممکن است عملکرد مغز، ریهها و سایر اندامهای حیاتی به خطر بیافتد. اگر چنین وضعیتی به موقع تشخیص داده و درمان نشود، احتمال بروز سکته مغزی یا ایست قلبی وجود دارد. درمان آریتمی قلبی ممکن است شامل دارودرمانی، کاشت دستگاههایی مانند ضربانساز قلب یا جراحی باشد. هدف از درمان، کنترل یا خلاص شدن از شر ضربان قلب سریع، آهسته یا نامنظم است. مطمئنا داشتن یک سبک زندگی سالم، میتواند به جلوگیری از آسیب قلبی که عامل بروز برخی از آریتمیها است کمک کند. در این مقاله به تعریف آریتمی قلبی و علل و علائم آن میپردازیم. همچنین درمانهای احتمالی و انواع مختلف آن را توضیح میدهیم.
ضربان طبیعی قلب چگونه است؟
از نظر پزشکان، یک قلب سالم باید ریتمی منظم داشته باشد. در واقع به صورت ضربانهای دوتایی «با-بام» با فاصلههای یکسان از یکدیگر، بکوبد. یکی از این ضربانها مربوط به منقبض شدن قلب برای انتقال خون به ریهها و تامین اکسیژن آن است و دیگری مربوط به انتقال خون اکسیژندار به اطراف بدن توسط قلب است. نبض نقطهای است که با وجود آن میتوان ضربان قلب را از طریق پوست احساس کرد. در گذشته برای اندازهگیری ضربان قلب از نبض مچ دست، کنار گردن، قسمت داخلی آرنج یا بالای مچ پا استفاده میشد. چراکه با شمارش تعداد نبض در هر دقیقه (bpm)، میتوان ضربان قلب بیمار را در هنگام استراحت محاسبه کرد. اما امروزه پزشکان از دستگاههای مانیتورینگ دیجیتالی برای محاسبه ضربان قلب استفاده میکنند. اصولا محدوده ضربان قلب در حالت استراحت، بین افراد مختلف متفاوت است. انجمن قلب آمریکا پیشنهاد میکند که این عدد در افراد سالم باید بین 60 تا 100 ضربان در دقیقه باشد. البته ضربان طبیعی قلب میتواند تغییر کند. معمولا با ورزش تندتر میشود یا در هنگام خواب کند میشود. همچنین ممکن است ضربان قلب ورزشکاران در حالت استراحت کمتر از 60 ضربه در دقیقه باشد، زیرا قلب آنها کارآمدتر عمل میکند. جالب است بدانید که دیس ریتمی (Dysrhythmia) نام دیگر آریتمی است. اگرچه یک تفاوت پزشکی جزئی بین این دو وجود دارد، اما هر دو اغلب به جای هم و برای اشاره به ضربان قلب نامنظم استفاده میشوند. در ادامه به انواع آریتمی قلبی اشاره خواهیم کرد.
انواع آریتمی قلبی
تکانهها یا سیگنالهای الکتریکی، فعالیت عضله قلب را هماهنگ میکنند تا خون به داخل و خارج قلب پمپاژ شود. در قلبهایی که سالم هستند و به درستی میتپند، تکانههای الکتریکی مسیرهای دقیقی را دنبال میکنند. هرگونه وقفه در تکانهها یا مسیرهای آنها میتواند باعث بروز ضربان غیرطبیعی قلب و در نتیجه آریتمی قلبی شود. این مسئله میتواند از گره سینوسی، بطنها (حفرههای پایینی قلب) یا دهلیزها (حفرههای فوقانی قلب) منشا بگیرد. به همین دلیل، انواع آریتمی قلبی براساس سه عامل زیر طبقهبندی و نامگذاری میشوند:
تعداد ضربان
ریتم و سرعت ضربان
منشا آریتمی
طبق اصول پزشکی، از انواع آریتمی قلبی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
برادی کاردی که در آن ضربان قلب بسیار کند است.
تاکی کاردی که در آن ضربان قلب خیلی سریع است.
آریتمی بطنی که از بطنها شروع میشود.
آریتمی فوق بطنی که از دهلیزها که در بالای بطنها قرار دارند، شروع میشود.
ضربان قلب زودرس
آریتمی سینوسی
برادی کاردی (Bradycardia)
در برادی کاردی ریتم قلب کندتر از حد معمول و زیر 60 ضربان در دقیقه است. معمولا زمانی اتفاق میافتد که مشکلی در گره سینوسی دهلیزی به عنوان ضربانساز طبیعی قلب وجود دارد. این وضعیت میتواند از بدو تولد وجود داشته باشد یا در نتیجه ابتلا به بیماری دیگری مانند بیماری قلبی مادرزادی، بلوک قلبی، سندرم سینوس بیمار یا آپنه خواب ایجاد شود. از سایر علل موثر در بروز برادی کاردی میتوان به ضربه شدید به قفسه سینه، استفاده از برخی داروها و هیپوترمی (سرمازدگی) اشاره کرد.
تاکی کاردی (Tachycardia)
تاکی کاردی زمانی رخ میدهد که ضربان قلب شما به بیش از 100 ضربه در دقیقه برسد. این مسئله ممکن است باعث شود که بطنهای قلب نتوانند با مقدار لازم خون برای پمپاژ به سایر نقاط بدن پر شوند. در نتیجه بر نحوه پمپاژ خون توسط قلب تأثیر میگذارد. معمولا اگر تاکی کاردی فقط چند دقیقه طول بکشد، نگرانکننده نیست. شما زمانی باید نگران وضعیت خود شوید که افزایش ضربان قلب بیش از 30 دقیقه طول بکشد یا با درد قفسه سینه همراه باشد. در این حالت ممکن است به مراقبت فوری پزشکی نیاز داشته باشید.
آریتمیهای بطنی (Ventricular arrhythmias)
آریتمیهای بطنی در بطنها یا همان اتاقهای پایینی قلب بروز میکنند و شامل موارد زیر هستند:
تاکی کاردی بطنی (VT)
فیبریلاسیون بطنی (VF)
ضربان زودرس بطنی (PVC) که به صورت ضربانهای اضافی در بطنها خود را نشان میدهد.
تورسادس دی پوینت (Torsades de Point) که نوع غیر معمول اما خاص از تاکی کاردی بطنی است و میتواند تهدیدکننده زندگی باشد.
قابل ذکر است که تاکی کاردی بطنی و فیبریلاسیون بطنی نیاز به درمان فوری دارند، به خصوص اگر خطر وجود سایر بیماریهای قلبی نیز باشد. در ادامه به جزئیات بیشتری از این دو اختلال اشاره خواهیم کرد.
تاکی کاردی بطنی
اگرچه تاکی کاردی بطنی معمولا در افرادی رخ میدهد که به بیماریهای قلبی مانند بیماری عروق کرونر قلب مبتلا هستند یا سابقه حمله قلبی دارند. اما ممکن است در افرادی با قلب سالم نیز بروز کند. این نوع آریتمی قلبی میتواند باعث افزایش ضربان قلب تا 100 ضربه در دقیقه یا بیشتر شود. همچنین ممکن است منجر به بروز آریتمیهای بطنی جدیتر، مانند فیبریلاسیون بطنی شود.
فیبریلاسیون بطنی
فیبریلاسیون بطنی در اثر تکانههای الکتریکی نامنظم، باعث ضربان قلب ناگهانی، سریع و آشفته میشود. گاهی به واسطه حمله قلبی ایجاد میشود و بطنهای قلب را به لرزه میاندازد. وقتی این نوع آریتمی قلبی را دارید، بطنهای شما نمیتوانند خون را به سایر نقاط بدن پمپاژ کنند و ضربان قلب به سرعت کاهش مییابد. این مسئله میتواند باعث ایست قلبی ناگهانی و حتی مرگ شود.
آریتمیهای فوق بطنی یا آریتمی دهلیزی
آریتمی فوق بطنی که با عنوان آریتمی دهلیزی نیز شناخته میشود، از دهلیزها یا اتاقهای فوقانی قلب که در بالای بطنها قرار دارند، شروع میشود. تاکی کاردی فوق بطنی (SVT)، شامل اشکال مختلفی از آریتمی قلبی است که در بالای بطنها بروز میکند. معمولا با ضربان قلب سریعی که ممکن است به صورت ناگهانی شروع شود و سپس پایان یابد، شناسایی میشود. میتواند ضربان قلب را به بیش از 100 ضربه در دقیقه برساند. سایر انواع آریتمی فوق بطنی عبارتند از:
در فیبریلاسیون دهلیزی، دهلیزها آنقدر سریع حرکت میکنند که قادر به انقباض کامل نیستند. در عوض میلرزند یا فیبریل میشوند. در این شرایط ضربان بطنی سریع است و ضربان قلب به 400 ضربه در دقیقه میرسد. مشخص شده است که خطر بروز این نوع آریتمی قلبی، پس از 65 سالگی و در صورت داشتن سایر شرایط پزشکی افزایش مییابد. در صورت عدم درمان میتواند منجر به بروز مشکلات جدیتری مانند سکته قلبی شود.
فلوتر دهلیزی
در این نوع آریتمی قلبی، ضربان قلب ریتمیکتر و ثابتتر از فیبریلاسیون دهلیزی است. به همین دلیل، ممکن است علامت خاصی ایجاد نکند. اغلب در افراد مبتلا به بیماری قلبی رخ میدهد، همچنین میتواند در هفتههای اول پس از جراحی قلب ظاهر شود. در صورت عدم درمان، فلوتر دهلیزی ممکن است تهدیدکننده زندگی باشد.
ضربان قلب زودرس
در صورت ابتلا به برخی از بیماریهای قلبی، ضربان قلب زودرس به عنوان یک آریتمی قلبی ممکن است بروز کند. در این شرایط، ریتم طبیعی قلب با یک ضربان خیلی زود قطع میشود. در نتیجه احساس میکنید که قلب شما یک ضربان را از دست داده است.
آریتمی سینوسی
گره سینوسی با تولید تکانههای الکتریکی، به تنظیم ریتم ضربان قلب کمک میکند. آریتمی سینوسی در اثر تغییر در عملکرد این گره بروز میکند و اغلب در کودکان و بزرگسالان جوان و سالم دیده میشود. گاهی اوقات زمانی اتفاق میافتد که عصب واگ تحریک میشود. این عصب اطلاعات اعضای بدن را با مغز به اشتراک میگذارد. در نتیجه میتواند منجر به تغییر ضربان قلب در حالت استراحت شود. آریتمی سینوسی ممکن است نشاندهنده وجود یک بیماری زمینهای نیز باشد. بروز زخم در نزدیکی گره سینوسی ناشی از بیماری قلبی یا حمله قلبی ممکن است تکانههای الکتریکی را در حین حرکت قلب کند یا مسدود کند. این مسئله میتواند باعث آریتمی قلبی و سایر اختلالات قلبی عروقی شود.
علائم آریتمی قلبی
آریتمی قلبی همیشه علائم قابل توجهی ایجاد نمیکند. با این حال، پزشک ممکن است در طی یک معاینه ساده آن را تشخیص دهد. البته وجود علائم، لزوما به معنای شدید بودن آریتمی نیست. برخی از افراد آریتمیهای تهدیدکننده زندگی بدون علامت دارند، در حالی که برخی دیگر با وجود علائم، ممکن است آریتمی قلبی شدید نداشته باشند. از علائم رایج آریتمی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
تپش قلب
ضربان قلب سریع
ضربان قلب آهسته یا نامنظم
همچنین آریتمی ممکن است علائم جدیتری مانند موارد زیر ایجاد کنید:
درد یا سفتی قفسه سینه
مشکل در تنفس
نبض نامنظم
ضعف
سرگیجه یا سبکی سر
غش کردن
خستگی
تعریق
تپش قلب
فشار خون پایین
در صورت مشاهده هر یک از این علائم فورا به دنبال مراقبتهای پزشکی باشید. حتما در مورد علائم خود با پزشک صحبت کنید تا بتواند به طور موثر نوع آریتمی قلبی را تشخیص داده و درمان کند.
علائم آریتمی قلبی در زنان
هورمونهای جنسی به تفاوت الکتروفیزیولوژی قلب در مردان و زنان کمک میکنند. این مسئله روی احتمال بروز انواع آریتمی قلبی در زنان و مردان موثر است. مطالعات نشان دادهاند که احتمال بروز تاکی کاردی، برادی کاردی و فیبریلاسیون دهلیزی در زنان بیشتر است. در ادامه به جزئیات علائم هرکدام خواهیم پرداخت.
علائم تاکی کاردی
علائم تاکی کاردی عبارتند از:
تنگی نفس
سرگیجه
غش کردن یا بیهوش شدن
تپش قلب
درد قفسه سینه
سبکی سر
ضعف ناگهانی
علائم برادی کاردی
برادی کاردی میتواند علائم زیر را ایجاد کند:
آنژین صدری یا درد قفسه سینه
مشکل در تمرکز
گیجی
مشکل در ورزش کردن و انجام فعالیت بدنی
سرگیجه
خستگی
سبکی سر
تپش قلب
تنگی نفس
غش کردن
تعریق زیاد
علائم فیبریلاسیون دهلیزی
علائم فیبریلاسیون دهلیزی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
آنژین صدری یا درد قفسه سینه
تنگی نفس
سرگیجه
تپش قلب
غش کردن
ضعف و خستگی
علل آریتمی قلبی
آریتمی قلبی میتواند دلایل پزشکی، فیزیکی، عاطفی یا ژنتیکی داشته باشد. مشخص شده است که مصرف آنتی بیوتیکها و داروهای ضد فشارخون، ضد افسردگی، ضد آلرژی و سرماخوردگی ممکن است باعث ایجاد آریتمی در برخی از افراد شود. تغییر در جریان خون یا تغییرات فیزیکی در ساختار قلب نیز میتواند باعث آریتمی شود. سایر شرایط پزشکی موثر در بروز آن عبارتند از:
فشار خون بالا
کم آبی بدن
اختلالات تیروئید
آپنه خواب
دیابت
عدم تعادل الکترولیت، مانند سطوح پایین کلسیم، پتاسیم یا منیزیم
داشتن برخی فاکتورها ممکن است شانس ابتلا به آریتمی را افزایش دهد. با این حال، همه افرادی که دارای این فاکتورها هستند، دچار ریتم نامنظم قلب نمیشوند. شرایطی که ممکن است خطر ابتلا به آریتمی را افزایش دهند شامل موارد زیر هستند:
وجود مشکلات قلبی در بدو تولد (نقایص مادرزادی قلبی)
ابتلا به بیماری عروق کرونر
ابتلا به بیماریهای دریچه قلب
حمله قلبی یا ابتلا به نارسایی قلبی
ابتلا به کاردیومیوپاتی (بیماری عضله قلب)
ابتلا به اندوکاردیت (التهاب قلب)
ابتلا به فشار خون بالا
ابتلا به آپنه خواب
ابتلا به بیماری مزمن ریه
ابتلا به پرکاری یا کمکاری غده تیروئید
ابتلا به بیماری کلیوی
ابتلا به برخی از اختلالات خوردن که باعث عدم تعادل الکترولیت یا سوء تغذیه میشوند.
تب بالا و مزمن
دیابت
سایر فاکتورهای خطر رایج عبارتند از:
سن بالا
آلودگی هوا
داشتن سابقه خانوادگی آریتمی قلبی
مصرف زیاد کافئین
مصرف الکل
سیگار کشیدن
مصرف مواد مخدر، به ویژه کوکائین یا آمفتامینها
عوارض آریتمی قلبی
انواع مختلف آریتمی، به ویژه زمانی که درمان نشود، ممکن است منجر به بروز عوارض تهدیدکننده زندگی مانند موارد زیر شوند.
نارسایی قلبی
تاکی کاردی یا برادی کاردی طولانیمدت میتواند منجر به بروز نارسایی قلبی شود. در این شرایط، قلب نمیتواند خون کافی را به سایر اندامهای بدن پمپاژ کند. اگر آریتمی باعث بروز علائم نارسایی قلبی شود، دارودرمانی برای کنترل ضربان قلب، ممکن است به عملکرد بهتر قلب کمک کند.
سکته مغزی
در فیبریلاسیون دهلیزی، قلب به طور موثر پمپاژ نمیکند. این مسئله میتواند باعث جمع شدن خون در حفرههای قلب و تشکیل لخته خون شود. اگر لخته خون از جای خود خارج شود، ممکن است به شریان مغزی برود و باعث انسداد شریان یا سکته مغزی شود. داروهای رقیقکننده خون میتوانند خطر سکته مغزی مرتبط با فیبریلاسیون دهلیزی و سایر آریتمیهای قلبی را کاهش دهند. از آنجایی که سکته مغزی ممکن است باعث آسیب مغزی شود، نیاز به درمان فوری و اضطراری دارد.
حمله قلبی
حمله قلبی زمانی اتفاق میافتد که خونرسانی به بخشی از عضله قلب متوقف شود. مطمئنا بدون اکسیژن، سلولهای قلب شروع به مردن میکنند. حمله قلبی حتی میتواند منجر به ایست قلبی شود.
ایست قلبی
در ایست قلبی، فعالیت الکتریکی قلب در عرض چند دقیقه متوقف میشود و قلب به طور ناگهانی از کار میافتد. در نتیجه خون نمیتواند به مغز و سایر اندامها جریان یابد و به دلیل کمبود اکسیژن، آسیبها شروع میشوند.
زوال عقل
یک متاآنالیز در سال 2021 نشان داد که فیبریلاسیون دهلیزی احتمال ابتلا به زوال عقل و بیماری آلزایمر را افزایش میدهد و انجام جراحی ابلیشن قلب ممکن است به کاهش خطر بروز آن کمک کند.
نحوه تشخیص آریتمی قلبی
اصولا پزشک متخصص قلب و عروق از انواع آزمایشات برای تشخیص آریتمی قلبی استفاده میکند. این آزمایشها به تعیین نوع آریتمی قلبی، اینکه چرا دچار ضربان قلب نامنظم شدهاید و بهترین روش درمان، کمک زیادی میکنند. در زمان ویزیت، پزشک ابتدا شما را معاینه میکند و در مورد سابقه پزشکی و علائم شما سوالاتی میپرسد. سپس به تشخیص خود، دستور انجام یک یا چند مورد از آزمایشهای زیر را میدهد:
آزمایش خون. معمولا پزشک آزمایش خون را برای بررسی سطوح موادی مانند منیزیم و کلسیم و هورمونهای تیروئید که ممکن است بر آریتمی قلبی تأثیر بگذارند، تجویز کند.
الکتروکاردیوگرافی (ECG) یا نوار قلب. این تست سریع و ساده، فعالیت الکتریکی قلب را اندازهگیری میکند و میتواند نشان دهد که قلب با چه سرعتی میزند. برای انجام آن، حسگرها به قفسه سینه و گاهی اوقات به بازوها یا پاها متصل میشوند. سپس رایانه نتایج را به صورت یک نمودار نمایش میدهد و این نتایج روی کاغذ چاپ میشوند.
اکوکاردیوگرافی. این آزمایش از امواج صوتی برای گرفتن عکس از قلب استفاده میکند. در نتیجه میتواند ساختار قلب و دریچههای قلب را نشان دهد. همچنین میتواند قدرت قلب را اندازهگیری کند و نشان دهد که خونرسانی در قلب به چه شکل است.
تستهای تصویربرداری. پزشک شما ممکن است از سی تی اسکن یا ام آر آی قلب برای جستجو علائم فیزیکی مختلف که به آریتمی قلبی اشاره دارند، استفاده کند. در واقع، این تستها به پزشک اجازه میدهند که ساختار حفرههای قلب را نگاه کند، ببینند قلب چقدر خوب کار میکند، بافت اسکار را در عضله قلب پیدا کند و شریانها را بررسی کند.
مطالعه خواب. این آزمایش میتواند نشان دهد که آیا آپنه خواب منشا آریتمی شماست یا خیر.
هولتر مانیتورینگ. هولتر یک دستگاه نوار قلب قابل حمل است که معمولا روی بازو نصب میشود. میتوان به کمک آن، در حین فعالیتهای روزانه برای چند روز فعالیت قلب را ثبت کرد.
به کارگیری دستگاه ثبت حمله. دستگاه ثبت حمله نیز یک دستگاه نوار قلب قابل حمل است که تا 30 روز یا تا زمانی که علائم آریتمی بروز میکنند، استفاده میشود. برای کار با آن فقط لازم است که در هنگام بروز علائم، یک دکمه را فشار دهید.
به کارگیری مانیتور کاشتنی. اگر از نظر پزشک بیمار علائم نادر و خاصی دارد، ممکن است برای تشخیص یک حلقه ثبت حمله در زیر پوست قفسه سینه وی کاشته شود. این دستگاه به طور مداوم فعالیت الکتریکی قلب و ضربان قلب را ثبت میکند و میتواند آریتمیهای نادر را پیدا کند.
در صورتی که به کمک این آزمایشات، آریتمی قلبی به طور قطع تشخیص داده نشود. پزشک آزمایشهای بیشتری را پیشنهاد میدهد که ممکن است شامل موارد زیر باشند:
تست استرس. برخی از آریتمیها با ورزش کردن تحریک یا بدتر میشوند. از این رو، در تست استرس پزشک سعی میکند فعالیت قلب بیمار را در حین دوچرخهسواری روی دوچرخه ثابت یا راه رفتن روی تردمیل بررسی کند. اگر بیمار قدرت آن را نداشته باشد که ورزش کند، داروهایی وجود دارند که میتوانند به روشی شبیه به ورزش، بر قلب تأثیر بگذارند.
تست تیلت قلب. معمولا تست تیلت قلب زمانی انجام میشود که در اثر آریتمی قلبی غش کرده باشید. در این آزمایش ضربان قلب و فشار خون شما هنگامی که روی میز دراز کشیدهاید بررسی میشود. سپس میز کج میشود تا شما را در حالت ایستاده قرار دهد. پزشک نحوه واکنش قلب و سیستم عصبی شما به تغییر زاویه بدن را مشاهده میکند.
نقشه برداری الکتریکی و مطالعه الکتروفیزیولوژی قلب. این آزمایش نشان میدهد که چگونه سیگنالهای الکتریکی در طول هر ضربان در قلب پخش میشوند. در نتیجه پزشک میتواند به کمک آن بفهمد که در کدام ناحیه از قلب سیگنالدهی معیوب رخ میدهد. اصولا برای تایید تاکی کاردی و در بیمارستان انجام میشود. در ابتدا یک یا چند لوله نازک و انعطافپذیر (کاتتر) از طریق یک رگ خونی، معمولا در کشاله ران، به مناطق مختلف قلب هدایت میشوند. سپس حسگرهای روی نوک لولهها فعالیت الکتریکی قلب را ثبت میکنند.
نحوه درمان آریتمی قلبی
نحوه درمان آریتمی قلبی به این مسئله بستگی دارد که قلب تا چه اندازه خیلی سریع یا خیلی کند میزند. برخی از آریتمیهای قلبی نیازی به درمان ندارند و فقط لازم است برای نظارت، معاینات منظم انجام شود. اصولا زمانی پزشک به سراغ دارودرمانی، انواع تراپی یا جراحی میرود که ضربان قلب نامنظم علائم قابل توجهی ایجاد کند یا شما را در معرض خطر مشکلات قلبی جدیتر مانند حمله قلبی یا سکته قرار دهد. در ادامه به جزئیات انواع روشهای درمانی آریتمی اشاره خواهیم کرد.
درمان سریع آریتمی قلب
برای درمان سریع آریتمی مهم است که تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد و به نکات زیر توجه کنید:
ورزش کردن. حداقل 30 دقیقه در روز ورزش کنید. این کار نه تنها میتواند به حفظ وزن سالم و جلوگیری از چاقی کمک کند، بلکه شانس بروز بیماریهای قلبی را نیز کاهش میدهد.
کاهش وزن و حفظ یک وزن متعادل. برای کاهش وزن میتوانید از انواع رژیم غذایی مانند فستینگ بهرهمند شوید و همزمان نیز فعالیت بدنی خود را افزایش دهید.
کاهش مصرف کافئین. بهتر است با کاهش نوشیدن قهوه، چای و نوشانه، میزان کافئین دریافتی را محدود کنید. زیرا این ماده میتواند ضربان قلب شما را افزایش دهد.
ترک سیگار و مواد مخدر. نیکوتین موجود در تنباکو میتواند ضربان قلب و فشار خون شما را افزایش دهد. با پزشک خود در مورد راهکارهایی برای ترک سیگار صحبت کنید.
کاهش مصرف الکل. سعی کنید مصرف الکل را کاهش دهید یا آن را متوقف کنید، زیرا الکل میتواند فشار خون شما را افزایش دهد.
حفظ یک رژیم غذایی سالم. از غذاهای مفید برای قلب مانند میوهها، سبزیجات و غلات کامل استفاده کنید و در عین حال مصرف نمک و چربیهای جامد را محدود کنید.
مدیریت استرس. مدیریت استرس میتواند به کاهش احتمال آریتمی قلبی یا جلوگیری از وقوع آن کمک کند. یوگا، مدیتیشن، تمرینات تنفسی و طب سوزنی، تکنیکهای موثری برای کاهش استرس هستند.
مدیریت فشار خون و سطح کلسترول. عادات غذایی خود را تغییر دهید و از داروهای تجویز شده برای کنترل سطح کلسترول و فشار خون استفاده کنید.
همچنین اگر بدون هیچ علامتی فقط ضربان قلب شما سریعتر از حد طبیعی است، پزشک ممکن است به شما پیشنهاد کند که مانورهای واگ را امتحان کنید. آنها میتوانند عصب واگ شما را وادار کنند که ضربان قلب را کاهش دهد. زیرا عصب واگ به کنترل ضربان قلب کمک میکند. مانورهای واگ برای درمان سریع آریتمی قلبی شامل موارد زیر هستند:
دوش آب سرد یا شستشو صورت با آب سرد یا قرار دادن کیسه یخ روی صورت
سرفه کردن
عُق زدن
اجابت مزاج
حبس نفس و انقباض عضلههای شکم برای افزایش فشار درون شکمی و سینه
قابل ذکر است که مانورهای واگ برای همه انواع آریتمی قلبی کار نمیکنند و بیشتر روی تاکی کاردی فوق بطنی موثر هستند. در صورتی که روشهای ذکر شده به همراه دارودرمانی موثر نباشند، پزشک ممکن است از کاردیوورژن الکتریکی استفاده کند. در این روش، حسگرهای مخصوصی روی قفسه سینه برای ایجاد شوک الکتریکی به قلب و کمک به تنظیم مجدد ریتم آن قرار میگیرند. تجربه نشان داده است که کاردیوورژن بیشترین اثر را روی فیبریلاسیون دهلیزی دارد.
داروی آریتمی قلبی چیست؟
اصولا داروهای مورد استفاده برای درمان آریتمی قلبی، طبق نوع آریتمی و عوارض احتمالی آن تجویز میشوند. به عنوان مثال، به اکثر افراد مبتلا به تاکی کاردی دارو برای کنترل ضربان و ریتم قلب داده میشود. در حالی که اگر بیمار به فیبریلاسیون دهلیزی مبتلا باشد، ممکن است برای جلوگیری از لخته شدن خون، داروهای رقیقکننده خون تجویز شوند. بیشتر داروهای آریتمی قلبی به شکل قرص هستند، اما برخی ممکن است به صورت اسپری داخل بینی یا تزریق داخل وریدی برای استفاده در مواقع اضطراری ارائه شوند. انواع داروهای رایج آریتمی قلبی عبارتند از:
مسدودکنندههای کانال کلسیم. این طیف از داروها مانند آملودیپین و دیلتیازم، میتوانند به کاهش فشار خون و ضربان قلب شما کمک کنند. به تجویز پزشک میتوان از آنها در طولانیمدت استفاده کرد.
مسدودکنندههای بتا یا بتا بلوکرها. مسدودکنندههای بتا ضربان قلب را برای درمان تاکی کاردی کاهش میدهند. از انواع بتا بلوکرها میتوان به آسبوتولول و متوپرولول اشاره کرد.
داروهای ضد آریتمی. میتوانند تاکی کاردی و ضربان قلب زودرس را درمان کنند و شامل آمیودارون، پروپافنون و فلکائینید هستند. البته در برخی از بیماران ممکن است باعث بروز عارضه جانبی مشکلساز پروآریتمی شوند. این عارضه به طور بالقوه علائم آریتمی قلبی را بدتر میکند یا باعث ایجاد آریتمی جدید شود. پس از مصرف خودسرانه پرهیز کنید.
داروهای ضد انعقاد یا داروهای رقیقکننده خون. داروهای ضد انعقاد به جلوگیری از لخته شدن خون که میتواند ناشی از فیبریلاسیون دهلیزی باشد، کمک میکنند. از رایجترین انواع آنها میتوان به وارفارین و ریواروکسابان اشاره کرد. مصرف خودسرانه و بیش از حد این داروها ممکن است باعث افزایش خونریزی یا حتی خونریزی داخلی باشد.
این داروها را طبق دستور مصرف کنید. در زمان مصرف آنها نیز اگر با عوارض جانبی مانند بدتر شدن علائم آریتمی یا بروز آریتمی جدید مواجه شدید، حتما اطلاع دهید.
درمان قطعی آریتمی قلبی
اگر دارودرمانی یا روشهای دیگر کافی نباشند، برای درمان قطعی آریتمی پزشک ممکن است به سراغ دستگاههای قابل کاشت یا جراحی قلب برود. مواردی چون:
ابلیشن کاتتر یا ابلیشن قلب. در این روش، پزشک یک یا چند کاتتر (لوله ظریف و منعطف) را در رگهای خونی قلب قرار میدهد. حسگرهایی که در نوک کاتتر قرار دارند از انرژی گرما یا سرما استفاده میکنند تا زخمهای کوچکی در قلب شما ایجاد کنند. جای زخم یا اسکارهای ایجاد شده، سیگنالهای نامنظم قلب را مسدود و ضربان قلب طبیعی را بازیابی میکنند.
کاشت دستگاه ضربان ساز قلب. اگر ضربان آهسته قلب دلیلی نداشته باشد که بتوان آن را برطرف کرد، ممکن است نیاز به کاشت ضربان ساز باشد. ضربان ساز دستگاه کوچکی است که در قفسه سینه قرار میگیرد تا به کنترل ضربان قلب کمک کند. پزشک پس از ایجاد یک برش کوچک در نزدیکی شانه، سیمهای کوچک دستگاه را از طریق رگها هدایت میکند و آنها را در قلب قرار میدهد. سیمها به یک ژنراتور کوچک با باتری متصل میشوند که در نزدیکی استخوان ترقوه کاشته میشود. اگر ژنراتور ریتم غیر طبیعی قلب را تشخیص دهد، میتواند یک پالس الکتریکی را از طریق سیم بفرستد تا به تنظیم آن کمک کند.
کاشت دستگاه دفیبریلاتور قلبی. این دستگاه در زیر پوست و نزدیک استخوان ترقوه یا دندهها قرار میگیرد و به طور مداوم ریتم قلب را بررسی میکند. در صورتی که آریتمی یا ضربان قلب نامنظم را تشخیص دهد، شوکهایی با انرژی کم یا زیاد برای تنظیم مجدد ریتم قلب ارسال میکند. معمولا اگر بیمار در معرض خطر ضربان قلب سریع یا نامنظم در حفرههای پایین قلب باشد یا به تاکی کاردی بطنی یا فیبریلاسیون بطنی مبتلا شده باشد، به این دستگاه نیاز دارد. سایر دلایل پزشکی برای کاشت دفیبریلاتور قلبی شامل داشتن سابقه ایست قلبی ناگهانی یا شرایطی است که خطر ابتلا به آن را افزایش میدهد.
جراحی ماز. در این روش، جراح برشهای کوچکی را در نیمه بالایی قلب ایجاد میکند تا الگویی از بافت اسکار ایجاد کند. از این الگو با عنوان الگوی ماز یاد میشود. از آنجایی که سیگنالهای قلب نمیتوانند از بافت اسکار عبور کنند. این روش میتواند سیگنالهای الکتریکی سرگردان قلب که باعث بروز ضربان قلب سریع میشوند را مسدود کند. جراحی ماز معمولا تنها در صورتی انجام میشود که بیمار با درمانهای دیگر بهتر نشود.
جراحی بای پس عروق کرونر. اگر به بیماری شدید عروق کرونر همراه با آریتمی قلبی مبتلا شده باشید، ممکن است برای درمان قطعی، به جراحی بای پس عروق کرونر نیاز باشد. این جراحی میتواند مسیر جدیدی را برای خونرسانی در اطراف شریان کرونر مسدود شده یا تا حدی مسدود شده، ایجاد کند.
چه زمانی باید به پزشک متخصص قلب و عروق مراجعه کرد؟
اگر مدام تپش قلب دارید یا احساس میکنید قلب شما خیلی سریع یا کند میزند، در اولین فرصت از پزشک متخصص قلب و عروق وقت ملاقات بگیرید. به خصوص اگر با علائم زیر مواجه شدهاید:
درد قفسه سینه
تنگی نفس
غش کردن
اگر فکر میکنید ممکن است دچار حمله قلبی شدهاید، از اطرافیان خود بخواهید که به شما کمک کنند و با اورژانس پزشکی تماس بگیرند. بهتر است بدانید که نوعی آریتمی قلبی به نام فیبریلاسیون بطنی میتواند باعث کاهش شدید فشار خون شود. این مسئله میتواند باعث شود که فرد در عرض چند ثانیه به زمین بیافتد و خیلی زود تنفس و نبض او قطع شود. فیبریلاسیون بطنی یک وضعیت اورژانسی است که نیاز به کمک فوری پزشکی دارد. همچنین شایعترین علت مرگ ناگهانی قلبی است. پس از درمان آریتمی قلبی به روشهای مختلف نیز مهم است که به طور منظم به پزشک خود مراجعه کنید و معاینه شوید.
پیشگیری از آریتمی
برخی از اقدامات سالم میتوانند به مدیریت و پیشگیری از آریتمی قلبی کمک کنند. این اقدامات شامل موارد زیر هستند:
پیروی از یک رژیم غذایی سالم و کاهش مصرف نمک، شکر و چربی
ترک سیگار
ورزش منظم
حفظ شاخص توده بدنی (BMI) سالم
کاهش استرس
محدود کردن مصرف الکل
حفظ فشار خون و سطح کلسترول سالم
البته پزشکان معتقدند که انواع آریتمی قلبی به دلایل مختلفی ایجاد میشوند و ممکن است نتوانید از بروز برخی از آنها پیشگیری کنید. در این شرایط، میتوانید برای جلوگیری از تحریک آریتمی یا بدتر شدن آن از روشهای زیادی استفاده کنید. ابتدا لازم است که علت آریتمی خود را درک کنید تا بتوانید از رفتارها و موادی که ممکن است باعث ایجاد آن شوند پرهیز کنید. طبق تجربه، محرکهای آریتمی که قابل پیشگیری هستند عبارتند از:
استرس و اضطراب
سیگار کشیدن
مصرف کافئین زیاد
مصرف الکل
مصرف داروهای خاص
مصرف مواد مخدر
اگر فکر میکنید مصرف دارو خاصی باعث آریتمی شما میشود، در این مورد با پزشک خود صحبت کنید. هرگز داروهای خود را خودسرانه قطع یا تغییر ندهید. در نهایت، با پزشک خود برنامهای برای کمک به مدیریت آریتمی تهیه کنید، از جمله کارهایی که میتوانید در صورت بروز علائم این اختلال انجام دهید.
پاسخ به سوالات متداول
در این بخش میتوانید پاسخ تعدادی از ابهامات ذهنی خود در مورد آریتمی قلبی را بیابید.
1. علت اصلی ابتلا به آریتمی قلبی چیست؟
علت اصلی بروز آن مشخص نیست. اما فاکتورهایی که خطر ابتلا به آن را افزایش میدهند شامل ابتلا به یک بیماری قلبی، تولد با ویژگیهای ساختاری غیرعادی در قلب و سن 65 سال به بالا هستند. البته فاکتورهای دیگری مانند ابتلا به دیابت و فشار خون بالا و مصرف برخی از داروها نیز موثر هستند.
2. آیا آریتمی قلبی خطرناک است؟
اگرچه آریتمی همیشه یک اختلال جدی نیست، اما میتواند نشاندهنده وجود یک مشکل قلبی زمینهای یا خطر بالای سکته مغزی یا حمله قلبی باشد. به همین دلیل، هر فردی که علائم آریتمی دارد باید به دنبال مشاوره پزشکی باشد و از برنامه درمانی توصیه شده توسط پزشک خود پیروی کند. همچنین با مصرف یک رژیم غذایی سالم و متنوع، کاهش وزن و انجام فعالیت بدنی، تغییراتی در سبک زندگی خود ایجاد کند.
3. علائم هشداردهنده آریتمی شامل چه مواردی هستند؟
اصولا علائم و نشانهها به نوع آریتمی قلبی بستگی دارند. با این وجود، علائم هشداردهنده رایج شامل خستگی، ضعف، سرگیجه، غش کردن، تپش قلب، درد قفسه سینه، تنگی نفس و تعریق هستند. جالب است بدانید که برخی از افراد هیچ علامتی ندارند، اما معاینات معمول پزشک ضربان قلب غیر عادی و آریتمی را در آنها نشان میدهد.
سخن آخر
بنابراین، آریتمی زمانی بروز میکند که قلب آنطور که باید نمیتپد. ضربان طبیعی قلب باید بین 60 تا 100 ضربه در دقیقه باشد. اگر ضربان قلب سریعتر، کندتر یا نامنظم باشد، پزشک این وضعیت را آریتمی تشخیص میدهد. همیشه نمیتوان از آریتمی قلبی پیشگیری کرد، اما انجام ورزش منظم، حفظ وزن سالم و درمان بیماریهای زمینهای مانند فشار خون بالا و دیابت میتواند کمککننده باشد. دلایل زیادی برای بروز آریتمی قلبی وجود دارد و گاهی این اختلال میتواند نشانه وجود یک بیماری جدیتر باشد. به همین دلیل، در صورت مشاهده علائم آریتمی، ضروری است که برای تشخیص و درمان با پزشک متخصص قلب و عروق مشورت کنید. طبق تجربه، آریتمیهای جدیتر ممکن است با دارو یا جراحی درمان شوند. خوشبختانه اکثر افراد مبتلا به آریتمی میتوانند یک زندگی عادی داشته باشند و طول عمر خوبی دارند.
انسانها به دلیل ندانستن، از برخی بیماریها میترسند. در نظر عموم مردم، فلج یعنی نتوانستن حرکت کردن اندامها. همچنین فکر میکنند که فلج شدن باعث میشود که همه حسها مثل لمس و کنترل بدن از دست بروند. اما واقعا فلج این معنی ندارد و متفاوت است. این مطلب جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد، در صورت مشکل به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. فلج انواع مختلفی با شدتهای متفاوت دارد. گاهی فلج همیشگی و گاهی موقتی است. همچنین ممکن است شدت فلج با زمان تغییر کند. یعنی اول بیماری شدید باشد و بعدا کم شود یا برطرف شود یا با درمان بهبود یابد. در اصل پیشنهاد میکنیم برای تشخیص نوع بیماری به دکتر پارزی بروید. اما اگر میخواهید در این مورد اطلاعات بیشتری بدست آورید، در این مقاله قصد داریم انواع فلج اندام را معرفی کنیم. با ما همراه باشید.
فلج به چه معناست؟
فلج یعنی نتوانستن حرکت کردن یا فلج شدن عضلات. این نتوانی گاهی همیشگی و گاهی موقتی است. دلیل فلج شدن آسیب به اندام نیست، بلکه آسیب به عصب، باعث فلج شدن اندام میشود. دلیل اصلی فلج شدن میتواند از موارد زیر باشد:
ممکن است مغز آسیب ببیند و نتواند به بخشی از بدن سیگنال بفرستد.
مغز احساسات را از بخشهای مختلف بدن میگیرد، اما نخاع آسیب دارد و انتقال ممکن نیست.
گاهی آسیب به نخاع باعث میشود که ارسال و دریافت سیگنال ممکن نباشد.
نخاع سیستم امنیتی مغز است، اگر این سیستم خراب شود ارسال و دریافت ممکن نمیشود. آسیب به نخاع میتواند به خاطر اتفاقاتی مثل ضربه، تصادف و بیماری اتفاق بیفتد.
در برخی موارد کمرخ آسیب به اندام باعث انواع فلج اندام میشود. مثلا کسانی که دیابت دارند، دیابت روی اعصاب اندامهایشان اثر میگذارد، مثلا مشکلاتی در حرکت پا دارند. مشکل پا در این افراد به شکل حرکت با سختی رخ میدهد.
اندام چگونه فلج میشوند
فلج اندام انواع مختلفی دارد که هر کدام از آنها دلایل متفاوتی دارند. اما بیشتر آسیبهای نخاعی که به خاطر تصادف، سقوط، آسیبهای ورزشی و آسیبهای خشونتآمیز اتفاق میافتند، میتوانند عامل فلج اندام باشند. دلایل دیگری که میتوانند انواع فلج اندام را ایجاد کنند، عبارتند از:
بیماری ALS یا لوگریگ یا اسکروز جانبی آمیوتروفیک
آسیب مغزی تروماتیک یا TBI
بیماری فلج مغزی
لوکودیستروفی و اتاکسی فردریش که از اختلالات ارثی هستند
بیماریهای لایم، سندروم فلج اطفال و بیماریهای مشابه باکتریایی و ویروسی
سندروم گلین باره و بیماریهای خود ایمنی دیگر
اسکلروز چندگانه
دیستروفی عضلانی
سکته مغزی
تومور ستون فقرات
شدت فلجی که هر یک از این دلایل ایجاد میکنند، متفاوت است و فرد بسته به پیشینهای که در بیماریهای دیگر دارد، ممکن است نوع متفاوتی از فلج شدن را تجربه کند.
انواع فلج اندام چیست؟
مغز و نخاع میتوانند به روشهای مختلف آسیب ببینند، که باعث انواع مختلفی از فلج شدن بدن میشوند. اما در کل ۴ نوع فلج اصلی وجود دارد:
کوادری پلژی: فلج شدن همه چهار اندام
پاراپلژی: فلج شدن اندامهای پایینی یا از کمر به پایین
مونوپلژی: فلج شدن فقط یک اندام بدن
همی پلژی: فلج شدن یک طرف کامل بدن
در ادامه هر یک از این انواع را توضیح میدهیم و سپس سه نوع دیگر فلج شدن که فلج مغزی، فلج صورت و فلج خواب هستند را معرفی میکنیم.
مونوپلژی چیست؟
مونوپلژی یکی از انواع فلج اندام است که فقط یک اندام را تحت تاثیر قرار میدهد و اندام کاملا فلج نمیشود. این نوع فلج بر سایر اندامها اثری ندارد و فردی که مونوپلژی دارد، سایر اندامهایش را کنترل میکند.
دلیل اصلی ایجاد مونوپلژی چیست؟
دلیل اصلی مونوپلژی، فلج مغزی است. اما عوامل دیگری هم میتوانند این نوع فلج اندام را ایجاد کنند. فلج نخاعی، سکته مغزی، تومور مغزی و سایر انواع آسیبهای مغزی از عوامل این نوع فلج شدن هستند. همچنین آسیب دیدن عصبها به خاطر بیماری، جراحی و آسیب دیدن نورونهای حرکتی نیز میتواند مونوپلژی را ایجاد کند. گاهی فلج یک اندام خاص موقتی است. اکثرا با فیزیوتراپی قدرت اندام مورد نظر برگردانده میشود.
فلج همی پلژی چیست؟
این نوع فلج، یک طرف بدن را فلج میکند یعنی دست و پا فلج میشوند. در ابتدای همی پلژی، فرد اول احساس سوزن سوزن شدن در دست و پا میکند و بعد عضلات به تدریج ضعیف میشوند و تا فلج کامل اندام ادامه مییابند. در این نوع از انواع فلج اندام، شدت فلج شدن در افراد متفاوت است و عوامل مختلفی در پیشرفت بیماری نقش دارند. همی پارزی بیماری است که در آن یک طرف بدن ضعیف میشود. این دو بیماری را نباید با هم یکی دانست. اگر فردی بیماری عصبی داشته باشد احتمال اینکه از همی پارزی به همی پلژی برسد، زیاد است. این نوع فلج هم گاهی موقتی است و با فیزیوتراپی بهبود مییابد.
دلیل اصلی فلج همی پلژی چیست؟
دلیل اصلی این نوع فلج هم مشکلات مغزی است. آسیب به نخاع، آسیب به سیستم عصبی و مغز میتواند همی پلژی را ایجاد کند.
فلج پاراپلژی چیست؟
پاراپلژی یعنی فلج شدن اندامهای پایین کمر. علائم فلج اندام های تحتانی، فلج باسن و دو پا هستند. همچنین ممکن است بر عملکردهای اندامهای این قسمت مانند تمایلات جنسی اثر منفی بگذارد. در نظر عموم مردم، این نوع از انواع فلج اندام، یعنی فرد نتواند حرکت کند و چیزی احساس کند. اما واقعا این نوع فلج برای هر فرد متفاوت است. این نوع فلج همیشگی نیست و ممکن است به خاطر اختلال در مغز و نخاع رخ دهد و با ترمیم نورونها بهبود یابد. فیزیوتراپی به بیمار کمک میکند تا سلامتی خود را برگرداند. اگر فردی در تصادف فلج اندام تحتانی شود، دیه فلج اندام تحتانی مثل دیه کامل است.
دلیل ایجاد فلج پاراپلژی چیست؟
فلج نخاعی یا آسیب نخاعی، عمدهترین عامل ایجاد فلج اندام تحتانی است. این آسیب باعث میشود که مغز نتواند پیامهای خود را به اندامهای مورد نظر بفرستد و یا از آنها دریافت کند. عفونتها و تومورهای نخاعی، ضایعات نخاعی، عفونتهای مغزی و گاهی آسیب عصبهای کمر و باسن نیز میتوانند منجر به این نوع فلج شوند. همچنین ناهنجاریهای مادرزادی، کمبود اکسیژن در مغز و نخاع در اثر تصادفات و ضربهها نیز میتوانند عامل ایجاد این بیماری باشند. برای درمان فلج اندام تحتانی، باید به پزشک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. بیشتر بخوانید:سیاتیک چیست؟ علائم و روش های درمان آن
فلج کوادری پلژی چیست؟
فلج چهار اندام یا کوادری پلژی یا تتراپلژی، نوعی از فلج است که در آن ارتباط مغز با اندامهای زیر گردن قطع میشود. این فلج میتواند در هر فردی شدت و شکل متفاوتی داشته باشد. به همین دلیل، میزان بهبودی هر بیمار متفاوت است. برخی از بیماران با فیزیوتراپی میتوانند وضعیت خود را بهبود بخشند و برخی دیگر بدون نیاز به درمان خوب میشوند.
دلیل ایجاد فلج کوادری پلژی چیست؟
کوادری پلژی یک حالت فلج اندام است که ممکن است به دلیل آسیب مغزی، سکته یا فشار بر نخاع رخ دهد. بعضی از افراد همان لحظه که آسیب میبینند، کوادری پلژی میشوند. اما ممکن است پس از درمان یا عمل جراحی، وضعیت آنها بهتر شود و فلج کمتری داشته باشند. عوامل اصلی که میتوانند منجر به کوادری پلژی شوند، حوادث، خشونت، آسیبهای ورزشی مخصوصا در ورزشهایی مثل فوتبال و ضربههای تروماتیک هستند.
علل دیگری که میتوانند باعث کوادری پلژی شوند، عبارتند از:
سرطان و عفونت در قسمت نخاع
آسیب مغزی که ناشی از عفونت و سکته است
کاهش اکسیژن مغز به خاطر غش، بیهوشی و شوک حساسیتی
صدمه شدید به عصبهای بدن
استفاده زیاد از الکل و مواد مخدر
حساسیت به دارو
فلج مغزی چیست؟
کوادری پلژی یک حالت فلج اندام است که معمولا در زمانی رخ میدهد که مغز فرد هنوز رشد نکرده است و اغلب قبل از تولد اتفاق میافتد. نشانههای این حالت فلج در دوران نوزادی و پیش از شروع مدرسه مشهود میشوند. این حالت فلج باعث میشود که فرد در حرکت دچار مشکل شود و با رفلاکسهای زیاد و شلی، حرکات ناخودآگاه و سختی در راه رفتن مواجه شود. علاوه بر این، این افراد ممکن است در بلعیدن دچار مشکل شوند و چشمهای آنها هماهنگ نباشند. ماهیچههای این افراد سخت است و این باعث میشود که حرکت کردن برای آنها دشوار باشد. گاهی اوقات این حالت فلج منجر به فلج کل اندام میشود. تاثیر این حالت فلج بر افراد متفاوت است؛ بنابراین برخی از افراد تنها در راه رفتن مشکل دارند و برخی دیگر به کم توانی ذهنی مبتلا میشوند. برای این حالت فلج، هیچ درمانی وجود ندارد و فرد باید تا پایان عمر با آن کنار بیاید. البته در برخی موارد، درمانهایی برای بهبود عملکرد فرد موجود هستند.
علائم فلج مغزی چیست؟
این نوع فلج اندام در هر فردی متناسب با شرایط خودش تغییر میکند و همانند دیگر انواع فلج، یکسان نیست. اما معمولاً این افراد با مشکلاتی در حرکت، گفتار و بلعیدن غذا و همچنین عدم هماهنگی بین اعضای بدن روبرو هستند. گاهی اوقات برخی از آنها وقتی قدم میزنند، به سمت یکی از طرفها میلغزند، یا پایشان را روی زمین میکشند، زانوهایشان به هم میخورند و راه رفتنشان نامنظم است.
چه مشکلاتی از آسیب فلج مغزی به وجود میآیند؟
این فلج اندام علاوه بر مشکلات حرکتی ناشی از ناهماهنگی اعضا، باعث ایجاد برخی از عوارض و بیماریها برای فرد میشود. این بیماریها عبارتند از:
تشنج یا صرع
مشکلات شنوایی و بینایی
حس درد یا لمس ناطبیعی
بیاختیاری ادرار و یبوست
اختلالات عاطفی و روانی
این نشانهها معمولا با گذر زمان و بزرگ شدن فرد بیشتر نمیشوند و فقط ممکن است تغییراتی در شدت برخی از آنها اتفاق بیفتد. مثلا عضلات کوچک و سخت شوند و فلج عضلانی ایجاد شود؛ بیماران اگر از درمانهایی مثل فیزیوتراپی محروم باشند، وضعیتشان بدتر میشود. زمانی که کودک نشانههایی از اختلال در رشد، ارتباط با محیط و بلعیدن غذا داشته باشد، باید به پزشک مراجعه کنید.
فلج صورت چیست؟
فلج صورت (فلج بل) یکی از انواع فلج اندام است که در آن عضلات صورت شل میشوند. این فلج ناشی از آسیب عصب صورت است که ممکن است یک طرف یا هر دو طرف صورت را تحت تاثیر قرار دهد. عواملی مثل عفونت و التهاب عصب صورت، ضربه به سر، تومور در سر و گردن و سکته مغزی میتوانند این فلج را ایجاد کنند. مدت زمان این فلج بستگی به علت آن دارد. مثلا در فلج بل، صورت به طور ناگهانی فلج میشود. در حالی که در تومور، این فلج به آرامی رخ میدهد. فلج ممکن است همیشگی یا موقت باشد.
فلج صورت به چه دلیلی رخ میدهد؟
فلج بل یکی از شایعترین انواع فلجها است که در آن عصب صورت به دلیل التهاب مبتلا میشود و یک طرف عضلات صورت را شل میکند. علت دقیق آن معلوم نیست و ممکن است زمانی رخ دهد که عصب صورت با ویروس عفونت کند. این فلج معمولا در مدت ۶ ماه خوب میشود. اگر فلج به خاطر سکته باشد، به این معنی است که عصب صورت در مغز آسیب دیده است. این آسیب ممکن است به دلیل کمبود اکسیژن یا خونریزی مغزی باشد. همینطور ممکن است شکستگی استخوان جمجمه، عفونت گوش و بیماریهای عفونی دیگر این فلج را ایجاد کنند. بعضی از نوزادان در زمان تولد فلج صورت دارند، اما ۹۰ درصد آنها به صورت خودکار بهبود مییابند. سندروم موبیوس و ملکرسون- روزنتال دو نوع فلج صورت مادرزادی هستند.
فلج خواب چیست؟
فلج خواب یک نوع فلج اندام است که با بقیه متفاوت است. در این فلج، فرد هوشیار است ولی نمیتواند حرکت کند. گاهی اوقات افراد در این حالت خفگی و فشار حس میکنند. نارکولپسی هم یک اختلال خواب است که با فلج خواب فرق دارد. در نارکولپسی، مغز خواب زیادی میخواهد و نمیتواند خواب را کنترل کند. اگر این مشکلات برای شما مزاحمت ایجاد میکنند، بهتر است از دکتر مغز و اعصاب آنلاین مشورت بگیرید.
چه زمانی فلج خواب اتفاق میافتد؟
فلج خواب یک نوع فلج اندام است که در دو زمان مختلف اتفاق میافتد. یکی زمانی که قبل از خوابیدن هستید که به آن هیپناگوژیک میگویند و دیگری زمانی که بیدار میشوید که به آن هیچنوپومیک میگویند. وقتی خوابیدهاید بدن شما آرام است و تغییرات را احساس نمیکنید. هیپناگوژیک زمانی رخ میدهد که در این حالت هوشیار باشید ولی بفهمید که نمیتوانید صحبت کنید. دلیل فلج اندام در این زمان این است. در زمان خواب دو نوع حرکت چشم وجود دارد. یکی REM که حرکت سریع چشم است و دیگری NREM که حرکت آهسته چشم است. این دو حرکت در یک چرخه ۹۰ دقیقهای تکرار میشوند. ۷۵ درصد زمان خواب NREM است. در زمان REM عضلات شما سفت میشوند و شما رویا میبینید. اگر قبل از پایان REM بیدار شوید، میفهمید که عضلات شما حرکت نمیکنند و این باعث میشود که احساس فلج شدن کنید. بر اساس تحقیقات صورت گرفته، از هر ۱۰ نفر ۴ نفر فلج خواب دارند. عواملی که باعث ایجاد فلج خواب میشوند، عبارتند از: کمبود خواب، تغییر در الگوی خواب، شرایط روانی بد، خوابیدن رو به پشت و مصرف زیاد مواد.
سوالات رایج در حوزهی فلج اندام
آیا بیماری فلج صورت بیماری مهمی است؟ فلج صورت باعث میشود که یک طرف یا تمام صورت افراد شل شود. این مشکل معمولا در مدت چند ماه به صورت کامل خوب میشود و نیازی به درمان ویژه ندارد.
سه علامت اولیه برای فلج مغزی چیست؟ فلج مغزی ۳ علامت اولیه دارد که عبارتند از:
تاخیر در رشد کودک به خصوص در زمانی که خزیدن و نشستن را یاد میگیرد. رشد ناکافی ماهیچهها در زمان رشد. وضعیت نامناسب نوزاد از نظر عمومی.
فلج پزشکی به چه معناست؟ فلج پزشکی به معنی از کار افتادن بخشی یا کلی از بدن در حرکت است. علتهای این فلج مختلف است و ممکن است همیشگی یا گذرا باشد.
مننژیت، یکی از بیماریهای جدی و حاد سیستم عصبی ناشی از التهاب مننژها میباشد. این بیماری باعث التهاب لایههای حفاظتی و حیاتی جمجمه به نام مننژها میشود. در این مقاله، به بررسی کامل بیماری Meningitis، از جمله علائم، علتها و انواع آن پرداخته خواهد شد. همچنین، روشهای پیشگیری از این بیماری و اقداماتی که میتوان در جلوگیری یا مداوای آن به کار برد، به صورت دقیق مورد بحث قرار خواهند گرفت. این مطلب جنبه آموزشی و اطلاع رسانی دارد، در صورت مشکل به دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید.
بیماری مننژیت چیست
مننژیت (Meningitis)، سرسام یا آماس سر، یک التهاب در لایههای محافظتی مغز و نخاع به نام مننژ است که ممکن است ناشی از ویروسها، باکتریها، قارچها، انگلها یا حتی برخی داروها باشد. با توجه به نزدیکی مننژ به مغز و نخاع، این التهاب بسیار خطرناک است و میتواند جان بیمار را تهدید کند. توجه داشته باشید هر فردی در هر سنی ممکن است به Meningitis مبتلا شود. بیماری سرسام ممکن است ناشی از عفونتهای ویروسی، باکتریایی یا قارچی باشد و با ایجاد علائمی همچون سردرد شدید، تب، استفراغ و سفتی گردن، به شدت زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار دهد. علاوه بر این، التهاب غشای داخلی قلب نیز میتواند یکی از علل سرسام بدون عفونت باشد. این بیماری به دلیل نزدیکی به اعضای حساس مغز و نخاع، اهمیت و خطرات زیادی دارد که درمان به موقع و شناسایی دقیق آن امری مهم و ضروری است.
بیماری مننژیت چیست
مننژها از چند لایه تشکیل شدهاند؟
مننژها، یک ساختار چندلایه هستند که از سه لایه اصلی تشکیل شدهاند.
۱. لایه نرم شامه:
این لایه از سلولهای خاکستری در مغز تشکیل شده است.
وظیفه این لایه ارتباط با سلولهای خاکستری است و از آنها تغذیه میشود.
۲. لایه عنکبوتیه
این لایه، لایهای با ساختار محکمتر از لایه قبلی است و به نام “عنکبوتیه” شناخته میشود.
زیر میکروسکوپ، ساختاری تارعنکبوتی شکل و درهمتنیده دارد.
وظیفه این لایه ایجاد محیطی با قابلیت ارتجاعی است تا در هنگام تکان خوردن سر بافت استخوانی آسیب نبیند.
۳. لایه سخت شامه
این لایه سخت شامه نام دارد و بافتی محکمتر نسبت به دو لایه قبلی دارد.
وظیفه اصلی این لایه حفاظت از لایههای قبلی است.
علاوه بر این، در فضای مننژ، مایعی وجود دارد که به «مایع مننژ» معروف است. این مایع نقش مهمی در حفظ وضعیت استقراری و عملکرد صحیح مغز دارد.
مننژیت در نوزادان چیست؟
مننژیت در نوزادان یک وضعیت پزشکی خطرناک است که معمولاً به عنوان التهاب غشای مغزی و نخاعی در نوزادان تا سه ماهگی پس از تولد تعریف میشود. با اینکه شیوع بیماری سرسام در نوزادان کمتر از بزرگسالان است، اما به دلیل سیستم ایمنی ضعیفتر و تکامل کمتر مغز در این گروه سنی، بیماری سرسام در نوزادان با خطرات بیشتری همراه است و ممکن است جان آنها را به خطر بیندازد. Meningitis میتواند در زمانهای مختلف، از جمله فوراً پس از زایمان و در همان بیست و چهار ساعته ابتدایی تولد، به سراغ نوزاد بیاید یا در سنین بالاتر او را مبتلا کند.
علائم مننژیت چیست؟
علائم Meningitis اغلب با سردرد شدید و خشکی گردن همراه است که به همراه تب، گیجی، احساس ناخوشی، رنگپریدگی، استفراغ و حساسیت به نور و صداهای بلند بروز میکند. علائمی چون بیماری دست و پا، دهان و تبخال نیز از علائم بیماری Meningitis ویروسی محسوب میشوند. در کودکان نیز، ممکن است با خوابآلودگی و تحریکپذیری ظاهر شود. علائم غیرعادی این بیماری ممکن است شامل ضایعه پوستی باشد که در سرسامهای باکتریایی ایجاد میشود. این بیماری میتواند عوارض جدی طولانیمدت نیز به همراه داشته باشد؛ از جمله ناشنوایی، هیدروسفالی (اختلال در تولید و جذب مایع مغزی) و صرع. در بزرگترین گروه سنی، یعنی بزرگسالان، سردرد شدید به عنوان علامت رایج سرسام باکتریایی مطرح میشود. در نوزادان نیز، وجود بخش نرم بالای جمجمه سر میتواند نشانهای از Meningitis باشد. علاوه بر این، پدیدههایی همچون پا درد، سردی دست و پاها و تغییرات رنگ پوست نیز ممکن است مشاهده شود. بنابراین تشخیص و درمان سریع این بیماری ضروری است تا از بروز عوارض جلوگیری شود و بیمار به سرعت بهبود پیدا کند.
منشاء بیماری مننژیت چیست؟
بیماری سرسام، یا همان التهاب مننژها، میتواند از طریق عوامل مختلف به وجود آید. در زیر، به برخی از مهمترین عوامل ایجادکننده این بیماری پرداخته شده است:
مننژیت ویروسی
یکی از اصلیترین عوامل ایجاد التهاب مننژها، ویروسها هستند. ویروسهای مختلفی مانند آنتروویروسها، هرپس سیمپلکس ۱ و ۲، ویروس زونا و ویروس اچآیوی (HIV) میتوانند باعث بروز سرسام ویروسی شوند. این نوع مننژیت بهویژه در فصلهای تابستان و پاییز رایجتر است.
مننژیت باکتریایی
این نوع، به دلیل عفونت با باکتریها رخ میدهد. نوع باکتریایی بیماری سرسام شدیدتر و خطرناکتر است بهخصوص در کودکان و افراد با سیستم ایمنی ضعیف. همچنین نوع باکتریایی این بیماری بسته به گروه سنی و وضعیت فرد متغیر است.
مننژیت قارچی
بسیار نادرتر از دو نوع قبلی است. سرسام قارچی به دلیل عفونت با قارچها رخ میدهد. افراد با سیستم ایمنی ضعیف ممکن است به این نوع عفونت، دچار شوند.
مننژیت انگلی
انگلها نیز ممکن است عامل بروز این بیماری باشند. ممکن است از طریق خاک، مدفوع یا حتی بدن حیوانات مختلف به بدن انسان منتقل شوند.
مننژیت غیرعفونی
گاهی اوقات این بیماری بدون وجود عامل عفونی ناشی از برخی عوامل نادر مانند ابتلا به برخی از سرطانها، حساسیت به داروها، بیماریهای خاصی مانند سارکوئیدوز یا لوپوس منتشر و حتی میگرن رخ میدهد.
روشهای تشخیص مننژیت
برای تشخیص سرسام، روشهای مختلفی به کار گرفته میشود. زیرا مننژیت یک بیماری جدی است که نیازمند تشخیص سریع و دقیق است. یکی از روشهای تشخیص سرسام، انجام آزمایش خون به منظور بررسی علائم التهابی است. این آزمایش میتواند به محققان و پزشکان کمک کند تا وضعیت التهابی بدن را ارزیابی کنند. آزمایش مایع مغزی – نخاعی از طریق سوراخ کمری یکی دیگر از روشهای معمول برای تشخیص این بیماری است. در این روش، یک سوزن به مجرای نخاعی وارد شده و نمونهای از مایع مغزی – نخاعی برداشته میشود. این نمونه برای بررسیهای لازم به آزمایشگاه ارسال میشود تا متخصصان بتوانند وضعیت نخاع و مایع مغزی را تجزیه و تحلیل کنند. همچنین، در برخی موارد از علامت کرنیگ نیز برای تشخیص سرسام استفاده میشود. در این روش از بیمار خواسته میشود در حالت طاقباز خوابیده و مفاصل ران و زانو را بهگونهای انعطاف دهد تا در صورت وجود التهاب در منطقه نخاع، درد و محدودیت حرکت مشاهده شود. در مواقعی که فرد به تومورهای مغزی دچار است، انجام آزمایش مایع مغزی – نخاعی ممکن است مشکلاتی ایجاد کند. به همین دلیل، همواره انتخاب روشهای مناسب با توجه به شرایط بیمار، اهمیت دارد. بنابراین تشخیص درست و بهموقع نقش بسیار مهمی در درمان و پیشگیری از عوارض جدی این بیماری ایفا میکند.
درمان مننژیت
درمان مننژیت به شدت وابسته به نوع عامل ایجادکننده (ویروسی، باکتریایی و قارچی) و همچنین نوع حاد یا مزمن بودن این بیماری میباشد. در ادامه، به توضیح درمان نوع باکتریایی، ویروسی و قارچی بیماری سرسام میپردازیم:
۱. درمان نوع باکتریایی
برای نوع باکتریایی این بیماری، استفاده از آنتیبیوتیکها بسیار مهم است. درمان با آنتیبیوتیکها باید سریعاً آغاز شود تا جلوی ایجاد آسیبهای جدی به سیستم عصبی گرفته شود. آنتیبیوتیکها اغلب با تزریق داخل وریدی انجام میشوند.
برخی از بیماران نیاز به تزریق کورتیکوستروئیدها دارند تا التهاب کاهش یابد و آسیب به سلولهای عصبی به حداقل برسد.
بیماران نیاز به استراحت و مایعات بیشتر دارند تا از تشدید علائم جلوگیری شود. در طول درمان، مانیتورینگ مداوم فشارخون، تب و دیگر علائم ضروری است.
۲. درمان نوع ویروسی
در نوع ویروسی سرسام، از آنجا که ویروس زنده نیست. درمان مستقیم با آنتیبیوتیکها، امکانپذیر نمیباشد.
در برخی موارد، داروهای ضد ویروسی ممکن است برای کنترل ویروس و جلوگیری از تجدید عفونت مورد استفاده قرار گیرند.
همچنین، درمان حمایتی شامل استراحت، مصرف مایعات فراوان و مصرف داروهای مسکن برای کاهش علائم تب و درد میشود.
۳. درمان نوع قارچی
این نوع از بیماری سرسام با داروهای ضد قارچ درمان میشود. انتخاب دارو و مدت زمان درمان بسته به نوع قارچ و واکنش بدن بیمار به درمان، متغیر است.
اگر تشخیص این بیماری و درمان آن به سرعت و با دقت انجام شود، احتمال مرگ در اثر این بیماری به شدت کاهش مییابد. پزشک با تجویز درست داروها و اقدامات لازم، سعی در کاهش علائم، جلوگیری از اثرات جانبی و بهبود وضعیت بیمار دارد. در صورتی که منشا این بیماری مشخص نشود، پزشک مجبور است برای پایدار نگهداشتن وضعیت بیمار از داروهای آنتیویروسی و آنتیبیوتیکهای خاص استفاده کند تا زمانی که بیمار توانایی نمونهبرداری داخل نخاعی یا(LP) را داشته باشد.
چگونه میتوان از مننژیت پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از بیماری سرسام، میتوانید اقدامات زیر را انجام دهید:
۱. واکسیناسیون
در مراکز درمانی واکسنهای مننژیت باکتریایی موجود هستند که میتوانند از ابتلا به انواع باکتریهای منجر به سرسام جلوگیری کنند. برای انجام واکسیناسیون حتما با پزشک خود مشورت کنید.
۲. حفظ فاصله اجتماعی
از نزدیکی با افراد مبتلا به عفونت تنفسی، بهویژه در مکانهای شلوغ پرهیز کنید. این اقدام میتواند احتمال انتقال ویروسها و باکتریها را کاهش دهد.
۳. شستوشوی دست
دستهای خود را بهطورمنظم و به شیوه صحیح بشویید. برای شستن دستها حتما از آب گرم و صابون یا شویندههای آنتیباکتریال استفاده کنید و حداقل 20 ثانیه به شستوشوی دستها ادامه دهید. این اقدام میتواند از ورود ویروسها و باکتریها به بدن جلوگیری کند.
۴. استفاده از ماسک
در مکانهای شلوغ یا در معرض افرادی که سرفه یا عطسه میکنند حتما از ماسک استفاده کنید. این اقدام میتواند انتقال انواع عفونتها را کاهش دهد.
۵. تقویت سیستم ایمنی
با تغذیه سالم، استراحت کافی و فعالیتهای ورزشی، سیستم ایمنی خود را تقویت کنید. یک سیستم ایمنی قوی میتواند در مقابل عفونتها مقاومت بیشتری از خود نشان دهد. بیشتر بخوانید:سیاتیک چیست؟ علائم و روش های درمان آن
۶. افزایش آگاهی
اطلاعات خود را در مورد نشانهها و علائم سرسام افزایش دهید تا در صورت ابتلا به بیماری، بتوانید خود را سریعا به پزشک رسانده و درمان مناسب را شروع کنید. توجه داشته باشید پیشگیری از بیماری سرسام نیازمند توجه به بهداشت شخصی و اقدامات ایمنی است.
عوارض مننژیت
سرسام، بیماری جدی و خطرناکی است که میتواند عوارض متعددی در افراد مبتلا به آن به وجود آورد. در زیر به برخی از عوارض این بیماری اشاره شده است:
سپتی سمی (پخش عفونت در خون): این وضعیت ممکن است باعث سرایت عفونت به سایر اندامها شود و جدیترین عوارض سرسام باکتریایی محسوب میشود.
کاهش شنوایی و بینایی: این بیماری میتواند به نخاع شبکیه و گوش آسیب جدی وارد کند و باعث کاهش شنوایی و بینایی شود.
آرتروز: التهابات مفاصل به ویژه مفاصلی که از مایع نخاعی پوشیده شدهاند ممکن است به آرتروز منجر شوند.
سردردهای میگرنی: عوارض عصبی و التهابات مختلف ممکن است سردردهای میگرنی را افزایش دهند.
آسیب مغزی: این بیماری ممکن است باعث آسیب به بافتها و ساختارهای مغزی شود.
سکتهی مغزی: افراد مبتلا به سرسام باکتریایی ممکن است در معرض خطر بیشتری برای سکته مغزی قرار بگیرند.
هیدروسفالی: افزایش فشار مایع نخاعی در مغز ممکن است به هیدروسفالی (تورم مغزی) منجر شود.
مشکلات حافظه و تمرکز: با آسیب به مغز و نخاع ممکن است بر حافظه و تمرکز افراد تأثیر بگذارد.
تشنجهای مکرر (صرع): عوارض عصبی ممکن است به تشنجهای مکرر منجر شوند.
مشکلات هماهنگی اعضای بدن، حرکت و تعادل آنها: افراد مبتلا به این بیماری ممکن است دچار مشکلات حرکتی شوند.
قطع اندام آسیب دیده: در برخی موارد، عدم تشخیص و درمان مناسب ممکن است به قطع اندامها منجر شود.
مشکلات کلیوی: در صورت سرایت عفونت به کلیهها، مشکلات کلیوی ایجاد میشود.
اختلال در خواب: تغییرات در سیستم عصبی ممکن است به اختلالات خواب منجر شود.
مرگ: از هر ۱۰ مورد مبتلا به سرسام باکتریایی، حدود یک مورد ممکن است منجر به مرگ شود.
چه کسانی در خطر ابتلا به مننژیت می باشند؟
هر فردی ممکن است به بیماری سرسام مبتلا شود، اما افراد زیر بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند:
نوزادان و کودکان زیر ۵ سال: سیستم ایمنی نوزادان و کودکان هنوز به طور کامل رشد نکرده است، بنابراین در مقابل عفونتها آسیبپذیرتر هستند.
نوجوانان و جوانان (سن ۱۶ تا ۲۵ سال): این گروه سنی نیز به دلیل عواملی نظیر افزایش فعالیت جسمانی و تغییرات اجتماعی، ممکن است در معرض بیشتری به عفونت باکتریایی قرار گیرند.
افراد مسن با سن بالای ۵۵سال: سیستم ایمنی افراد مسن معمولاً ضعیفتر میشود که این امر باعث افزایش خطر ابتلا به این بیماری میشود.
افراد با سیستم ایمنی ضعیف: افراد مبتلا به اچ آی وی یا ایدز، اختلالات خود ایمنی، افرادی که تحت درمانهای سیتوتوکسیک هستند یا مهارکنندههای سیستم ایمنی مصرف میکنند.
افرادی که با حیوانات کار میکنند: افرادی که با حیوانات کار میکنند، به عنوان مثال، کارگران مزرعه، به دلیل تماس مستقیم با حیوانات، در معرض خطر بیشتری برای مبتلاشدن به لیستریا مونوسیتوژنز قرار دارند.
افرادی که داروهای سرکوب کنندهی سیستم ایمنی مصرف میکنند: مصرف داروهایی مانند استروئیدها یا داروهای مهارکننده سیستم ایمنی، باعث ضعف سیستم ایمنی میشود.
نوزادان نارس با وزن بسیار کم: این گروه از نوزادان به دلیل سیستم ایمنی تکامل نیافته و مشکلات حاصل از زایش زودرس، در معرض خطر بیشتری هستند.
آیا مننژیت واکسن دارد و عوارض واکسن مننژیت چیست
بله، منژیت واکسن دارد که به آن (Meningococcal Vaccine) نیز میگویند. Meningococcal Vaccine جزء واکسنهای مهم بهداشت عمومی محسوب میشود. این واکسنها در برابر گونههای مختلف باکتری نایسریا مننژیتیدیس، بهخصوص گونههای A، B، C، W135 و Y ایمنی و مقاومت ایجاد میکنند. عمدتاً در برخی مناطق و در جوامعی که احتمال وقوع اپیدمیک سرسام بالاست، تزریق همگانی این واکسن به عنوان بخشی از برنامههای ایمنی جمعی برگزار میشوند. عوارض جانبی این واکسنها اغلب کم و معمولاً موقت هستند. از جمله عوارض شایع ممکن است درد و تورم در محل تزریق، تب، خستگی و احتمالاً سردرد باشد. این علائم به صورت معمول در چند روز اول پس از تزریق واکسن رخ میدهند و به طور کلی بیخطر و گذرا هستند. توصیه میشود هرگاه احساس کردید نیاز به واکسیناسیون در مقابل این بیماری دارید، قبل از اقدام به واکسیناسیون حتما با پزشک خود مشورت کنید تا راهنمایی و اطلاعات دقیقتری در مورد واکسن و عوارض جانبی آن دریافت کنید.
واکسن مننژیت
درمان خانگی مننژیت
در طب سنتی برای درمان بیماری سرسام، برخی روشهای خانگی و تجربیات مردمی وجود دارد که ممکن است به عنوان تکمیلکننده درمانهای پزشکی مورد استفاده قرار گیرند. مهمترین روشهای طب سنتی برای درمان این بیماری عبارتند از:
۱. استفاده از عرق بومادران
بومادران یکی از گیاهانی است که در طب سنتی به عنوان ضد التهاب و آرامبخش استفاده میشود. ممکن است تهیه عرق بومادران و مصرف آن به دستور پزشک موثر باشد.
۲. مصرف آب انگور و آب لیمو
آب انگور به عنوان یک مایع آرامبخش و مرطوبکننده در طب سنتی شناخته شده است. همچنین، آب لیمو نیز به عنوان یک منبع ویتامین C و آنتیاکسیدان میتواند به بهبود وضعیت بیماری کمک کند.
۳. استفاده از روغن بادام شیرین
روغن بادام شیرین با ویژگیهای مرطوبکنندگی و نرمکنندگی در طب سنتی معروف است. ممکن است ماساژ ملایم به کمک این روغن، خصوصاً در نواحی سر، مفید باشد.
۴. استفاده از سیاهدانه
مصرف دمنوش سیاهدانه به دلیل خواص ضدالتهابی و آرامبخشی که دارد در برخی موارد مفید به نظر میرسد.
۵. مصرف غذاهای گرم
در طب سنتی، تغذیه با غذاهای گرم و مقوی توصیه میشود. مصرف غذاهایی مانند حلوا، خرما، آبگلابی و حاوی عسل میتواند برای تقویت سیستم ایمنی و بهبود وضعیت بیماری مفید باشد. توصیه مهم: همواره قبل از به کارگیری هر گونه روش درمانی یا استفاده از مکمل طب سنتی، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید و اطمینان حاصل کنید که این روشها با درمانهای اصلی تداخل ندارند و مناسب شرایط شما هستند.
درمان خانگی سرسام
آیا مننژیت واگیر دارد؟
بله، نوع باکتریایی و ویروسی این بیماری واگیردار هستند، یعنی میتوانند از یک فرد به فرد دیگر منتقل شوند. علت اصلی انتقال سرسام از فرد به فردی دیگر تماس مستقیم یا غیرمستقیم با مایعات بدنی از جمله ترشحات دهان، مدفوع یا ترشحات بینی است. در نوع باکتریایی این بیماری، باکتری عمدتاً از طریق ترشحات دهان و بینی منتقل میشود. برخی از این نوع باکتریها در محیطهای مشترک مانند خوابگاهها، مدارس و مکانهای عمومی که افراد به طور مستمر در تماس با یکدیگر هستند، به راحتی گسترش مییابند. نوع ویروسی این بیماری نیز از یک فرد به فردی دیگر انتقال پیدا میکنند. عمدتاً از طریق قطرات هوا و ترشحات تنفسی (عطسه و سرفه) به همراه مایعات بدنی مثل ترشحات بینی منتقل میشوند.
تفاوت مننژیت با سینوزیت چیست؟
دقت داشته باشید بیماریهای سینوزیت و سرسام ممکن است در برخی علائم مشابه هم باشند اما باید بدانید سینوزیت و سرسام دارای تفاوتهای مهمی هستند. این تفاوتها میتوانند به تشخیص صحیح و درمان مناسب این بیماریها کمک کنند. سینوزیت یک التهاب در حوضچههای بینی است که میتواند به علت عفونت باکتریایی، ویروسی یا عوامل دیگر ایجاد شود. علائم این بیماری شامل سردرد، گرفتگی بینی، خروج مخاط از بینی، درد و فشار در منطقه چشمان و گاهی تب میباشد. اگر سینوزیت به مدت طولانی نادرست درمان شود ممکن است به عنوان یک عامل موثر در ایجاد سرسام باکتریایی باشد. از طرفی، سرسام یک التهاب در مناطق مختلف مغز و نخاع است و علت آن وجود باکتریها، ویروسها، قارچها یا انگلها میباشد. علائم سرسام شامل سردرد شدید، استفراغ، حساسیت به نور، گرفتگی گردن، تب و در برخی موارد تشنج میشوند.
تفاوت انسفالیت با مننژیت در چیست؟
تفاوت اصلی بین سرسام و آنسفالیت (انسفالیت) اغلب در محدوده تاثیرگذاری بیماری بر مغز و نخاع و نوع علائم آنها است.
محدوده تاثیرگذاری
مننژیت (Meningitis): در این بیماری، التهاب اغلب در پوشش خارجی مغز و نخاع (مننژها) رخ میدهد. آنسفالیت (Encephalitis): در این بیماری، التهاب بیشتر در بافتهای مغزی رخ میدهد.
علائم خاص
Meningitis: تب، استفراغ و حال عمومی بد، سردرد شدید و سفتی گردن به عنوان علائم اصلی در سرسام شناخته میشوند.. Encephalitis: این بیماری علائمی مانند تاری دید، تشنج، مشکلات حافظه، فلج و تغییرات شخصیت را نشان میدهد..
پیشرفت بیماری
Meningitis: شدت علائم سرسام معمولاً ناگهانی است. پیشرفت سریع دارد و به شدت بیمار را درگیر میکند. Encephalitis: علائم آنسفالیت ممکن است به تدریج ظاهر شوند و پیشرفت آن نسبت به سرسام کندتر است. به طور کلی، این دو بیماری اغلب با علائم مشابه شروع میشوند، اما در تشخیص و درمان صحیح نیاز به تجزیه و تحلیل دقیق توسط پزشکان دارند.
جمعبندی
مننژیت یک بیماری مغزی است که میتواند از عوامل مختلفی نظیر ویروس، باکتری یا قارچ ناشی شود. این بیماری میتواند در حالت حاد به مرگ بیمار منجر شود. درمان این بیماری نیز بستگی به علت ایجاد آن دارد.