حفاظت از تجهیزات الکتریکی درمقابل اختلالات شبکه از جمله ولتاژ بیش از حد، افت ولتاژ و سایر موارد بزرگترین دغدغه مصرف کنندگان محسوب می شود. خطای اضافه بار یکی از مشکلات مهم در مدارها است که در صورت عدم رفع به موقع آن خسارت های جدی را برای تجهیزات الکتریکی به همراه دارد. استفاده از رله کنترل بار (Overload Relay) برای تشخیص خطای اضافه بار یک روش موثر است. نصب این رله RELAY، تجهیزات الکتریکی را از جریان های بیش از حد و اضافه بار محافظت می کند. نصب رله کنترل بار در تابلو برق صنعتی برای راه اندازی موتورهای سه فاز از اهمیت بالایی برخوردار است که باید به آن توجه ویژه داشته باشید.
فروشگاه اینترنتی راد الکتریک radelect به عنوان نماینده انحصاری رله SSR سلدوک Celduc فرانسه، رله الکترونیکی اس اس آر کروزت Crouzet فرانسه و رله SSR کرایدوم Crydom مکزیک، وظیفه توزیع کالا و عرضه انواع رله در بازار را برعهده دارد. قیمت رله کنترل بار بسته به نوع، برند و ویژگی های فنی آن متفاوت است. برای اطلاع از قیمت انواع رله و دریافت مشاوره تخصصی، به وب سایت راد الکتریک مراجعه کنید. در این فروشگاه، امکان خرید رله با کیفیت بالا و بهره مندی از خدمات پس از فروش فراهم شده است تا نیازهای مشتریان به بهترین شکل برطرف شود.
کنترل بار چیست؟
رله کنترل بار (Overload Relay) از موتور و تجهیزات الکتریکی در مقابل اضافه بار محافظت می کند. از دیگر نام های رله کنترل بار می توان به رله اضافه جریان یا رله مانیتورینگ جریان اشاره کرد. از رله کنترل بار در تابلو برق صنعتی برای جلوگیری از عبور جریان اضافی از مدارها و موتورهای الکترونیکی استفاده می شود. رله اضافه بار الکترونیکی EOL (Electronic Overload) در رقابت با رله های حرارتی یا بی متال TOL (Thermal Overload Relay) قرار دارند.
نصب رله کنترل بار
نصب رله کنترل بار، هنگام راه اندازی موتور سه فاز از اهمیت بالایی برخوردار است. رله کنترل بار و رله بی متال هر دو برای حفاظت از موتورهای الکتریکی در مقابل اضافه بار کاربرد دارند. رله حرارتی یا بی متال، مدار فرمان را به صورت مکانیکی قطع کرده در حالی که این عمل در کنترل بار به صورت الکترونیکی انجام می شود.
بنابراین، رله کنترل بار نسبت به رله بی متال از دقت بالاتری برخوردار است. رله کنترل بار، جریان عبوری از مدار را اندازه گیری کرده و آن را با مقادیر تنظیم شده توسط کاربر مقایسه می کند. در صورت تشخیص اضافه بار برای جلوگیری از آسیب به تجهیزات به قطع جریان الکتریکی می پردازد. در تابلو برق صنعتی رله کنترل بار به صورت تک فاز یا سه فاز مورد استفاده قرار می گیرد. مراحل نصب رله کنترل بار شامل تعیین موقعیت نصب، اتصال سیم های ورودی و خرووجی به ترمینال های معین، تنظم و کنترل جریان مورد نظر و تست و بررسی مدار است.
نحوه عملکرد رله کنترل بار
برای کنترل جریان در مدارهای الکتریکی از رله کنترل بار استفاده می شود. این رله برای جلوگیری از آسیب دیدگی تجهیزات الکتریکی از مدار در برابر اضافه بار محافظت می کند. رله کنترل بار از سه ترانس جریان داخلی المنت حسگر (CT یا PT)، المنت کنترل (مدار الکترونیکی) و المنت قدرت (کلید الکترومغناطیسی) تشکیل شده است. المنت حسگر در صورت ایجاد جریان های ناشی از اضافه بار، جریان های الکتریکی را اندازه گیری و اطلاعات مورد نظر را به المنت کنترل منتقل می کند. اطلاعات توسط المنت کنترل پردازش شده و در صورت احتیاج به المنت قدرت فرمان قطع و وصل شدن رله را صادر می کند. رله کنترل بار به عنوان یک تجهیز حفاظتی با ایجاد هرگونه مشکلی در مدار، جریان را قطع می نماید.
کاربرد رله کنترل بار
از وظایف اصلی رله کنترل بار، محافظت در برابر اضافه بار است. این نوع رله به حفاظت از تجهیزات الکتریکی مثل موتورهای الکتریکی در مقابل اضافه بار می پردازد. در صورت بالا رفتن بیش از حد جریان الکتریکی، رله کنترل بار با قطع جریان مدار مانع از آسیب دیدگی تجهیزات الکتریکی می شود. رله کنترل بار برای جلوگیری از اضافه بار، اتصالات کوتاه و ... کاربرد دارد.
مزیت های استفاده از کنترل بار
استفاده از کنترل بار در ایمنی و عملکرد بهینه سیستم های الکتریکی اهمیت زیادی دارد. این دستگاه با جلوگیری از اضافه بار، مانع از ایجاد هرگونه آسیب به تجهیزات الکتریکی می گردد. برخی از مزایای استفاده از کنترل بار شامل موارد زیر است:
- نصب بعد از کنتاکتور مانند رله بی متال
- برخورداری از عمر طولانی
- برخورداری از دقت و سرعت عمل بالا
- قابلیت تنظیم جریان
- تنظیمات تأخیر در قطع و وصل جریان
- مجهز به صفحه نمایشگر جریان، نشان دهنده ی خطا و اضافه بار
- برای دقت عملکرد عدم وابستگی به دمای محیط
علائم خرابی رله کنترل بار
خرابی و آسیب دیدگی رله کنترل بار، ممکن است با علائم و نشانه های مختلفی همراه باشد. برخی از این علائم شامل موارد زیر می شوند.
- قطع موتور: قطع موتور به صورت ناگهانی و بدون علت مشخصی، می تواند نشانه خرابی رله کنترل بار باشد.
- روشن نشدن موتور: در صورت کار نکردن رله و روشن نشدن موتور، ممکن است رله کنترل بار دچار آسیب دیدگی شده باشد.
- ایجاد جرقه در رله: مشاهده جرقه در رله نشانه ی خرابی و نقص در مدار های داخلی آن است.
- صدای نامعمول: در صورت شنیده شدن صداهای غیرعادی از رله می تواند نشانه ای از خرابی در آن باشد.
- بوی سوختگی: نشان دهنده گرم شدن بیش از حد یا اتصالات کوتاه است.
عیب یانی رله کنترل بار
برای حفاظت از موتورهای الکتریکی در مقابل اضافه بار، استفاده از رله کنترل بار بسیار حائز اهیمت است. مراحل عیب یابی رله کنترل بار شامل موارد زیر می شود:
- ظاهر: رله را از نظر ظاهری مانند ترک خوردگی، تغییر رنگ بدنه و ... بررسی کنید.
- ولتاژ: ولتاژ ورودی و خروجی رله را با استفاده از ولت متر اندازه گیری نمایید. ولتاژ ورودی باید براساس ولتاژ شبکه برق و ولتاژ خروجی در حالت عادی صفر باشد و تنها در وضعیت اضافه بار فعال گردد.
- جریان: جریان عبوری از موتور را با استفاده از کلمپ جریان اندازه گیری نمایید. جریان اندازه گیری را با جریان تنظیم شده در رله مقایسه کرده و در صورت عبور جریان از حد مجاز ممکن است رله عملکردی مناسب نداشته باشد.
- عملکرد رله: عملکرد رله را با شبیه سازی شرایط اضافه بار بررسی نمایید. فعال نشدن رله در شرایط اضافه بار نشان دهنده خرابی و آسیب دیدگی آن می باشد.
تفاوت کنترل بار و کنترل فاز
کنترل فاز و کنترل بار هر دو از تجهیزات کنترلی و حفاظتی برای محافظت تجهیزات الکتریکی در مقابل اختلالات ناشی از ولتاژ و جریان هستند. کنترل فاز و کنترل بار از نظر کاربردی با یکدیگر تفاوت هایی دارند. رله کنترل فاز، برای حفاظت در برابر مشکلات شبکه مانند افزایش و کاهش ولتاژ، عدم تقارن ولتاژ فازها به کار می رود، در حالی که رله کنترل بار برای محافظت در برابر جریان زیاد و اضافه بار کاربرد دارد. کنترل فاز و کنترل بار به صورت الکترونیکی عمل کرده ولی با این تفاوت که وظیفه کنترل فاز حفاظت از تجهیزات الکتریکی در برابر مشکلات شبکه برق است در حالی که کنترل بار برای قطع مدار در برابر اضافه بار یا جریان های زیاد به کار می رود.
سخن پایانی
رله کنترل بار به عنوان یک وسیله حفاظتی در برق های صنعتی، تجهیزات الکتریکی را در برابر جریان های اضافه محافظت می کند. یک عامل مهم در بهینه سازی مصرف انرژی و حفاظت از تجهیزات الکتریکی نصب رله کنترل بار است. این رله RELAY با توانایی کنترل بارهای مختلف یک ابزار حفاظتی در سیستم های الکتریکی محسوب می شود. در صورت افزایش بیش از حد جریان، رله کنترل بار متصل به تجهیزات برقی به صورت خودکار اقدام به قطع جریان می کند.
فروشگاه اینترنتی راد الکتریک با ارائه انواع رله کنترل بار، به مصرف کنندگان این امکان را می دهد که گزینه مناسبی برای نیازهای خود انتخاب نمایند. کارشناسان متخصص این مجموعه مشاوره های فنی لازم را برای نصب و راه اندازی این نوع رله به خریداران ارائه می دهد.
نصب صحیح رله کنترل بار موجب افزایش عمر مفید تجهیزات الکتریکی و کاهش هزینه های انرژی می‌شود. با خرید رله کنترل بار از این مجموعه، علاوه بر بهره مندی از تکنولوژی‌های روز، می توانید از به روزترین قیمت رله مطلع شده و مصرف انرژی سیستم های الکتریکی خود را بهینه کنید و سطح ایمنی آن ها را ارتقا دهید.
